Sociale veiligheid en ontwikkelingen publieke omroep
2022 was het eerste jaar van de nieuwe concessieperiode. Dit betekende de start van twee nieuwe aspirant-omroepen, Omroep Zwart en Ongehoord Nederland en ook de definitieve toetreding van WNL, Human en PowNed tot het publiek bestel, waarbij zij een samenwerkingsomroep met één van de bestaande omroepen vormen. De discussie over de inrichting van het bestel en de opmerkingen van zowel de Raad van Cultuur, Commissariaat voor de Media én NPO dat de Mediawet geen duidelijke criteria geeft voor de beoordeling van nieuwe toetreders én bestaande omroepen heeft in de zomer van 2022 geleid tot het instellen door het kabinet van een Adviescollege Publieke Omroep, onder leiding van Pieter van Geel. Belangrijk vertrekpunt is de waarde van een extern pluriforme, maatschappelijk gewortelde publieke omroep. Het college zal adviseren over toelatings- en verantwoordingscriteria voor de landelijke publieke omroep en een voorstel doen voor een nieuwe beoordelingssystematiek voor (toekomstige) landelijke omroepen om de maatschappelijke worteling en kwaliteit van omroepen beter te borgen. Het Adviescollege verwacht in de zomer 2023 met een advies te komen. Dit advies zal worden meegenomen bij de mogelijke wijziging van de Mediawet voor de periode na 2026.
In 2022 zijn goedkeuringsbesluiten genomen door de Staatssecretaris over de aanbodkanalen NPO Start én NPO Luister, waarmee het mogelijk is geworden om ook exclusief voor on demand media-aanbod te ontwikkelen en uit te spelen. Dit bood kansen voor BNNVARA en we hebben in 2022 ook content exclusief voor on demand ontwikkeld.
Daarnaast ging de NPO in 2022 werken volgens een nieuw coördinatie- en intekenproces op basis van genres. Dit vergde zowel aan de kant van de NPO, als aan de kant van de omroepen veel tijd en energie. Er zitten aan deze nieuwe manier van intekenen nog veel haken en ogen waarover de NPO en omroepen in gesprek zijn. Besluitvorming verloopt soms traag en de afstemming tussen inhoud en distributie, waar en wanneer wordt een programma geplaatst, is nog verre van optimaal. Wij zullen met de NPO het gesprek blijven voeren om dit proces te verbeteren. Het heeft aan onze kant ook geleid tot aanpassing van onze interne werkwijze om zo optimaal aan te sluiten bij dit vernieuwde intekenproces.
Afgelopen jaar stond in het teken van grensoverschrijdend gedrag in de mediasector. Onze BOOS aflevering over grensoverschrijdend gedrag achter de schermen bij The Voice of Holland leidde tot de aanstelling van Mariëtte Hamer als regeringscommissaris, die adviseert over de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Zij speelt een belangrijke rol in het maatschappelijke debat wat moet leiden tot een cultuurverandering. In het najaar stond BNNVARA zelf in de schijnwerpers door de onthullingen in de Volkskrant over hoe het er achter de schermen aan toe ging bij DWDD.
Onder leiding van Martin van Rijn zal een externe commissie onderzoek doen naar grensoverschrijdend gedrag binnen de publieke omroep en bij DWDD in het bijzonder. Er zal zowel naar de systemische oorzaken van grensoverschrijdend gedrag binnen de publieke omroep worden gekeken, als naar het grensoverschrijdende gedrag zelf. Daarnaast heeft de NPO hoogleraar ‘Leiderschap en Gedrag’ Erik van de Loo en hoogleraar ‘Corporate Governance’ Jaap Winter de opdracht gegeven te komen tot een Actieplan Sociaal Veilig Werkklimaat binnen de publieke omroep. Uiteraard verleent BNNVARA medewerking aan dit onderzoek en het actieplan. Los van deze twee trajecten hebben wij binnen onze organisatie al verschillende acties opgezet met als doel sociale veiligheid op de werkvloer te verbeteren.
De oorlog in Oekraïne is een ontwrichtende gebeurtenis, met grote impact op de levens van veel Europeanen. Voor BNNVARA heeft dit afgelopen jaar geleid tot hogere kosten, in verband met inflatie en energiekosten, in bedrijfsvoering. Deze kosten zijn deels gecompenseerd door OCW en NPO en deels door BNNVARA zelf opgevangen. Ook zijn er geen belangrijke wijzigingen in de programmering, behalve dat we natuurlijk binnen ons media-aanbod ruimschoots aandacht besteden aan deze oorlog en de gevolgen daarvan in eigen land zoals de actie #IkRedHetNietMeer.