Fictie

Thema’s en perspectieven in fictieproducties

In 2022 heeft BNNVARA zich opnieuw geprofileerd met origineel, ontregelend en onderzoekend drama. We hebben ons publiek uitgedaagd verder te kijken door perspectieven te bieden op werelden die de kijker (nog) onbekend zijn. Ook boden we met onze verhalen herkenning, inzichten, ontroering. Dit leidde tot een rijke caleidoscoop: van getroebleerde pubers, worstelende ouders en dementerende ouderen in Oogappels, jongvolwassenen in Dertigers tot een Marokkaans-Nederlandse rijleraar in Shotgun!. En van dove tieners in Okédoeibedankt tot een jonge schrijfster uit de LHBTIQA+-gemeenschap in de speelfilm Anne+. Hiermee gaven we een stem en een gezicht aan de door BNNVARA geprioriteerde doelgroepen en thema’s.

Nog meer dan in vorige jaren concretiseerde BNNVARA de ambitie van (culturele) diversiteit en inclusie in dramaproducties. Er werd bewust gezocht naar een zo divers mogelijke casting, en verhalen werden verteld vanuit tot nu toe onderbelichte invalshoeken. Zo werd De Life (werktitel) geproduceerd, een dramaserie die zich afspeelt in een Surinaamse en Kaapverdische gemeenschap, met een grote culturele diversiteit voor- en achter de schermen. Die diversiteit geldt ook voor het tweede seizoen van NOOD dat dit jaar is opgenomen.

De visie van multitalent Eva Crutzen kreeg ruim baan in de originele, tragikomische serie Bodem die dit jaar is opgenomen. Ook produceerden we onze eerste fictiepodcast, De Brandstapel, die gemaakt is door vrouwelijke makers en met vrouwelijke hoofdpersonages. De 3LAB korte film Mannenavond is gemaakt om impact te genereren en het gesprek over seksueel grensoverschrijdend gedrag onder jongeren te openen.

Portfolio fictie: lineair, on demand en online

Onze dramaproducties speelden we uit op verschillende platforms, van de lineaire televisiekanalen tot on demand op NPO Start en Plus, van online tot een podcast. Op NPO 1 bereikte Oogappels een nog groter publiek dan voorheen (gemiddeld ruim 1,3 miljoen per aflevering). De special ‘Kerstappels’ werd door ruim 1,8 miljoen kijkers op tv gekeken en haalde een half miljoen streamstarts on demand. De twaalfdelige serie NOOD werd uitgezonden op NPO1. De comedy Tropenjaren en de serie Dertigers bereikten een jonger publiek op NPO3. Verder is de speelfilm Anne+ op NPO3 uitgezonden, het vervolg en de finale van de eerdere en gelijknamige webserie en latere televisieserie.

Door de dramaseries in 2022 steeds meer integraal en bingeable aan te bieden nam het aantal on demand kijkers van de series toe, terwijl het lineaire bereik groot bleef. Hiermee speelde BNNVARA in op het kijkgedrag dat met name bij fictie van lineair naar on demand verschuift. De dramaseries van BNNVARA zijn opnieuw een grote driver gebleken om een abonnement te nemen op NPO Plus. In 2022 stonden maar liefst drie van onze dramaproducties in de top 20 meest bekeken titels van NPO Start en NPO Plus: Dertigers op 15, Tropenjaren op 12 en Oogappels op 2.

In 2022 werkten we in toenemende mate platform-overstijgend (360° programmeren). De meeste dramaseries werden voorzien van extra verdiepende en verrijkende content in de vorm van achter de schermen video’s en interviews met makers en acteurs. De succesvolle podcast ‘Echte Oogappels’ kreeg tien nieuwe afleveringen waarin naast deskundigen en ouders nu ook pubers aan het woord kwamen. Voor ‘Kerstappels’ hebben de acteurs online hun kerst- ‘tops en flops’ gedeeld. Shotgun! ging vergezeld van een extra online serie, Drive Like Driss.

We hebben (de zichtbaarheid van) onze dramaproducties en de binding met ons publiek en onze achterban ook door live-evenementen of previews versterkt. Tijdens de speciale BNNVARA-dag voor onze leden op het Nederlands Filmfestival werd de speelfilm Goodbye Stranger vertoond, een BNNVARA-coproductie, met na afloop een Q&A met de makers. Ook Kerstappels kende een ledenpreview, in Amersfoort, waar het grootste deel van de serie wordt gedraaid. Ook bij deze vertoning in een volle zaal was er een geanimeerde Q&A.

Focus op interne ontwikkeling en productie

De ambitie om dramaproducties intern te ontwikkelen en te produceren hebben we in 2022 doorgezet, onder andere met de productie van de speelfilm en miniserie KLEM die in Italië is gedraaid. Verder hebben we in 2022 intern diverse serieplannen ontwikkeld die over belangrijke maatschappelijke thema’s gaan. Zo gaat De Toeslagenaffaire over overheidsfalen en institutioneel racisme en geeft Mocros een stem aan bi-culturele jongeren op zoek naar hun identiteit. Thema’s die we onder eigen regie scherper, makkelijker en beter kunnen laten aansluiten bij onze missie.

Prijzen, pers en publiek

Naast de hoge noteringen van drie van onze dramaproducties in de best bekeken top 20 van NPO Start waren ook de reacties positief. Seizoen 4 van Oogappels kreeg de AD Mediaprijs en stond volgens de lezers van de Volkskrant op nummer 4 in de top 25 van beste series dit jaar, ingeklemd tussen de sterke Internationale producties White Lotus en The Crown.
Een aantal speelfilms waar BNNVARA-coproducent van was, ging in première. Stromboli beleefde zijn première. Totem was de openingsfilm van Festival Cinekid en won daar de publieksprijs voor beste kinderfilm. De keuze binnen de Zapp Serie Contest viel op de Marokkaanse autodidact Mo Jouhri, met zijn pilot Cum Laude.

Fictie internationaal

Thuisfront werd vertoond en besproken op de internationale conferentie INPUT voor de meest in het oog springende en relevante producties van de publieke omroep wereldwijd. De 3Lab korte film Buitenspel werd geselecteerd voor de Selected Dutch Shorts editie 2023. De film zal vertoond worden op het Clermont-Ferrand International Short Film Festival. De speelfilm en miniserie KLEM is in coproductie met de Vlaamse VRT gerealiseerd. De series KLEM en Overspel zijn internationaal succesvol en te zien op de streaming platforms van onder meer Walter Presents in het Verenigd Koninkrijk, Italië, Scandinavië en Australië. Ook de serie Red Light is in een aantal landen te zien.