Verslag Raad van Toezicht BNNVARA

2023 was het eerste volledige jaar van het huidige Directieteam en het tweede jaar van de huidige concessieperiode. De Raad van Toezicht kijkt terug op een enerverend en intens jaar met veel interne en externe ontwikkelingen. Zichtbaar is dat de heftige gebeurtenissen rondom sociale veiligheid hebben bijgedragen aan de teamvorming van zowel de Directie als de Raad. Sinds 2020 staat sociale veiligheid, diversiteit en een inclusieve cultuur hoog op de agenda van zowel het Bestuur als Raad van Toezicht. Begin 2023 sprak de Raad van Toezicht over de aankondiging van het onderzoek naar de structuur en de positie van een toekomstbestendig omroepbestel en het onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag binnen de landelijke publieke mediadienst en het programma DWDD in het bijzonder. In afwachting van beide rapporten in 2023 is door de Raad veelvuldig gesproken over de mogelijke impact hiervan op de organisatie. Met het Bestuur is hierbij vaak gesproken over de meerjarige veranderkundige opgave die er ligt. De verbeteracties rondom sociale veiligheid naar aanleiding van de uitkomsten van het jaarlijkse eigen cultuuronderzoek zijn daar een belangrijk onderdeel van. BNNVARA is aan de slag gegaan met verbeteracties rondom sociale veiligheid op de werkvloer en het tegengaan van ongewenste omgangsvormen. De Raad van Toezicht en het Bestuur realiseert zich dat de gewenste cultuurverandering en ontwikkeling in leiderschap meerdere jaren en continue verscherpte aandacht zal vereisen. 

Eind 2023 is een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) uitgevoerd met als doel om een beter inzicht te krijgen in veiligheids- en gezondheidsrisico's binnen de organisatie (o.a. psychosociale arbeidsdruk). Op basis van de uitkomsten heeft het Bestuur een plan van aanpak geformuleerd met maatregelen om risico’s op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn  te beperken en beheersbaar te maken. Ook wordt een keer per jaar de verzuimanalyse en de verbeteracties op dit vlak besproken met de RvT. Aanvang 2024 is het rapport  van Onderzoekscommissie Gedrag en Cultuur Omroepen (OGCO) over grensoverschrijdend gedrag binnen de publieke omroep uitgebracht met 15 aanbevelingen. De Raad is opnieuw diep geraakt door de schrijnende verhalen en herkent en erkent de benodigde cultuuromslag op leiderschap. De Raad spreekt doorlopend met het Bestuur over de benodigde veranderaanpak (en wat daarvoor nodig is en wat het Bestuur daarvoor nodig heeft) en over de voortgang op initiatieven en maatregelen die in 2023 zijn ondernomen om inclusie en sociale veiligheid bij BNNVARA verder te bevorderen. De Raad is van mening dat het Bestuur doortastend te werk is gegaan en nog steeds te werk gaat door de vele gesprekken die zij heeft gevoerd met medewerkers en leidinggevenden en door de proactieve nazorg die is geboden op het gebied van psychologische hulp, coaching, re-integratie. Maar daarnaast ook door de HR-processen en (preventief) beleid aan te scherpen en de uitrol van diverse trainingen over o.a. sociaal wenselijk gedrag op de werkvloer voor leidinggevenden, presentatoren en medewerkers. De Raad benadrukt dat dit het begin is van een meerjarige verandertraject, waarbij van de Raad vereist wordt dat de Raad de ontwikkelingen op het gebied van HRM en Leiderschap meerjarig scherp dient te volgen. 

In de zomer van 2023 is bekend geworden dat het Kabinet -Rutte IV is gevallen en werd op 22 november de verkiezingsuitslag bekend. Kort daarvoor werd het adviesrapport Eenzijdigheid in Veelheid van het adviescollege Publieke Omroep overhandigd aan demissionair staatssecretaris van Cultuur en Media. Het adviescollege heeft een samenhangend en afgewogen voorstel gedaan voor een toekomstbestendige publieke omroep met 50 aanbevelingen. BNNVARA heeft een belangrijke rol gespeeld vanuit de omroepen en NPO (deels gezamenlijk) voor het aandragen van ideeën hoe tot de toelatings- en verantwoordingscriteria te komen. Zowel de Raad als het Bestuur onderschrijven de belangrijkste adviezen en aanbevelingen o.a. ten aanzien van de bestuurbaarheid, onafhankelijkheid en de ruimte voor online. In het najaar is veelvuldig met de Raad aan de hand van de verkiezingsprogramma’s van de grootste politieke partijen gesproken over eventuele politieke scenario’s en de mogelijke gevolgen voor BNNVARA. Vanwege de huidige kabinetsformatie en de politieke onzekerheid zal in 2024 meer bekend worden of en op welke manier het onderzoeksrapport een vervolg krijgt. De Raad volgt de ontwikkelingen op dit vlak nauwgezet.

Daarnaast zijn de NPO en de omroepen in 2023 een traject gestart om gezamenlijk tot een overkoepelende meerjarenstrategie te komen. Deze gezamenlijke aanpak is nodig om regie te nemen over de toekomst van de Publieke Omroep. In een veranderende samenleving, met nieuwe technologische ontwikkelingen en veranderend mediagedrag willen en moeten we samen vooruitkijken, keuzes maken en stelling nemen. De Raad vindt onderschrijft het belang van deze beweging en bespreekt periodiek de voortgang van dit traject.

De Raad wil de medewerkers van BNNVARA complimenteren met weer een maatschappelijk relevant jaar waarin veel impactvolle programma’s zijn gemaakt en er veel prijzen zijn gewonnen. De Raad is onder de indruk van de inzet en de betrokkenheid van alle medewerkers en de impactvolle betekenis van de programma’s van BNNVARA. Daarnaast wil de Raad steun uitspreken voor de gedeeltelijke terugkeer naar de Raad voor de Journalistiek en is zeer content met de toezegging die van de NPO is ontvangen voor het late night slot voor de opvolger van de talkshow Khalid & Sophie/Sophie & Jeroen.

Tot slot wil de Raad de Ondernemingsraad en de Ledenraad bedanken voor de constructieve en prettige samenwerking in 2023. De Raad complimenteert de Ledenraad voor de invoering van de nieuwe werkwijze en brengt complimenten over aan de Ondernemingsraad die in een bijna geheel nieuwe samenstelling verdere stappen heeft gezet richting in het zijn van een gesprekspartner voor het Bestuur.

Samenstelling en vergaderingen in 2023

De Raad van Toezicht was in 2023 als volgt samengesteld:

• Zakia Guernina (voorzitter)

• David Lauwen (vicevoorzitter en voorzitter Auditcommissie) tot 1-5-2023

• Gemmie Hermens (voorzitter Werkgeverschapscommissie) tot 31-12-2023

• Wilbert Mutsaers (lid Werkgeverschapscommissie) tot 1-5-2023

• Arjan El Fassed (lid Auditcommissie)

• Alexander Kousbroek (vicevoorzitter en voorzitter Audit Commissie per 1-5-2023) vanaf 1-5-2023

• Yardena Shitrit (voorzitter Werkgeverschapscommissie per 1-1-2024) vanaf 1-7-2023

De Raad van Toezicht is zes keer in een plenaire reguliere en/of extra vergadering bijeengeweest. Daarnaast is de Raad van Toezicht in verschillende samenstellingen meerdere keren bij elkaar gekomen voor de werving van twee kandidaten voor de Raad van Toezicht. Bij deze vergaderingen is geen van de leden afwezig geweest. Leden van de Raad hebben deelgenomen aan de verschillende vergaderingen van de Ledenraad van BNNVARA en de voorbereidende commissievergaderingen.

Taken en werkwijze Raad van Toezicht

De Raad van Toezicht stelt zich onafhankelijk op en houdt vanuit zijn zakelijke-professionele expertise toezicht op het beleid van het Bestuur en op de algemene gang van zaken bij de omroepvereniging. De Raad van Toezicht ziet toe op de bedrijfsvoering en agendeert onderwerpen die belangrijk zijn voor de continuïteit van BNNVARA. De Raad van Toezicht vervult ook de rol van werkgever van het Bestuur. De Raad van Toezicht adviseert de Ledenraad en het Bestuur en neemt actief deel aan vergaderingen van de Ledenraad en aan thema- en strategiesessies.

Commissies van de Raad van Toezicht, kunnen zowel structureel als tijdelijk zijn. Structurele commissies zijn op dit moment de Werkgeverschapscommissie ten behoeve van het werkgeverschap c.q. de remuneratie t.a.v. het Bestuur en de Auditcommissie voor de financiële controle. De Raad van Toezicht legt externe verantwoording af over haar handelen door middel van dit jaarverslag. 

De Raad van Toezicht heeft eind 2023 de zelfevaluatie uitgevoerd onder begeleiding van een extern adviesbureau door middel van individuele gesprekken en een gezamenlijk evaluatiegesprek op de gebieden die tot het takenpakket van de Raad van Toezicht behoren. De Raad van Toezicht heeft de zelfevaluatie over 2023 conform de Governance code uitgevoerd.

Besluiten Raad van Toezicht

De Raad van Toezicht heeft in lijn met de WNT-norm begin 2023 de jaarlijkse indexatie van de beloningen van de bestuurders vastgesteld.

Tot slot heeft de Raad in 2023 besloten om Alexander Kousbroek en Yardena Shitrit voor te dragen als kandidaat-leden met de profielen Finance en HR voor de Raad van Toezicht. Zij zijn in februari en juni formeel benoemd door de ledenraad. De Raad van Toezicht is erg content met de kennis en kunde die beide leden met zich meebrengen.

Goedkeuren besluiten Bestuur

De Raad van Toezicht heeft in 2023 zijn goedkeuring verleend aan de besluiten van het Bestuur ter vaststelling van de begroting en het jaarplan voor 2024 en het jaarverslag en jaarrekening 2022. De Raad gaf ook de goedkeuring aan een investeringsvoorstel voor de vervanging van de huidige cv-installatie en plaatsing van waterpompen in 2024. Ook heeft de Raad goedkeuring verleend tot een vaste jaarlijkse onttrekking met behoud van het stamvermogen. De jaarlijkse onttrekking is gebaseerd op de behoefte die volgt uit de meerjarenbegroting van 2025 e.v.  Doordat de inkomsten hiermee constanter worden gemaakt is het vermogen minder afhankelijk van fluctuaties. De inkomsten uit het vermogen zullen worden ingezet ten behoeve van de programmering van BNNVARA. Tot slot heeft de Raad de risicobereidheid van BNNVARA vastgesteld.

Advisering Bestuur

De Raad van Toezicht heeft in haar rol van adviseur met het Bestuur onder andere gesproken over het veranderende medialandschap en de koers en positionering van een toekomstbestendig BNNVARA. Ook heeft de Raad veelvuldig gesproken met het Bestuur over de kwestie DWDD en geadviseerd op het gebied van organisatiecultuur, sociale veiligheid en leiderschap.

Ook besprak de Raad de financiën en bedrijfsvoering van BNNVARA met het Bestuur aan de hand van kwartaalrapportages, evenals een update van het risicomanagement. Daarnaast is uitvoerig gesproken over diverse onderzoeksrapporten van Adviescollege de Publieke Omroep en CvdM.

Functioneren Bestuur

Terugkerend onderwerp van gesprek in de Raad, met daarin de Werkgeverschapscommissie als voortrekker, was het functioneren van het Bestuur als geheel en van de individuele bestuurders in hun specifieke rol, onder andere tijdens (de voorbereiding van) de vergaderingen en strategiesessies. De Werkgeverschapscommissie heeft het jaarlijkse beoordelingsgesprek over 2023 met de Algemeen Directeur en de Content Directeur gevoerd. In 2023 zijn eveneens planningsgesprekken en tussentijdse evaluaties met beide bestuurders gevoerd. De voorzitter en de vicevoorzitter van de Raad hebben daarnaast frequent een informeel overleg gevoerd met de Algemeen Directeur.

Advisering Ledenraad BNNVARA

De Raad heeft de Ledenraad BNNVARA positief geadviseerd over de jaarrekening en begroting en het voorstel ten aanzien van de beleggingsportefeuille. Deze adviezen zijn opgevolgd.

Audit Commissie

De Audit Commissie bestaat uit David Lauwen (voorzitter Auditcommissie tot 1-5-2023), Alexander Kousbroek (voorzitter per 1 mei 2023) en Arjan El Fassed.

De Audit Commissie kwam vier bij elkaar en besprak onder meer de kwartaalrapportages, de jaarrekening 2022, de bevindingen uit de interim-controle, het controleplan 2023 en de begroting 2024. Bij de bespreking van de interim-controle, het controleplan en de jaarrekening was de externe accountant EY aanwezig. Daarnaast is de update van het risicomanagement, het treasurystatuut van BNNVARA, het voorstel t.a.v. de beleggingsportefeuille en het investeringsvoorstel ter vervanging van de warmte/koud installatie in de Audit Commissie behandeld.

Werkgeverschapscommissie

De Werkgeverschapscommissie bestond in 2023 uit Gemmie Hermens (voorzitter), Wilbert Mutsaers (tot 1-5-2023), Zakia Guernina en Yardena Shitrit (voorzitter per 1-1-2024).

De Werkgeverschapscommissie kwam vier keer bijeen. De Werkgeverschapscommissie heeft volgens de gebruikelijke gesprekscyclus diverse gesprekken gevoerd met de individuele bestuursleden. Ook boog de commissie zich over de aanpak van de zelfevaluatie en de bezoldiging van het Bestuur. Gemmie Hermens voerde vanuit de Werkgeverschapscommissie periodiek overleg met de Ondernemingsraad van BNNVARA.

Ook was de Werkgeverschapscommissie in 2023 voortrekker in het werving- en selectieproces een van twee nieuwe Raad van Toezicht leden met de profielen HR en Media. BNNVARA streeft naar een adequate en evenwichtige samenstelling van het Bestuur en Raad van Toezicht bij toekomstige benoemingen door rekening te houden met de D&I ambities van BNNVARA en het functieprofiel van het Bestuur en Raad van Toezicht. In 2023 maakte de commissie gebruik van een extern searchbureau om een objectief werving- en selectieproces te waarborgen. 

 Wegens het aflopen van de 2^e en laatste termijn namen David Lauwen en Gemmie Hermens in 2023 afscheid. Vanwege de nieuwe van Wilbert Mutsaers bij de Raad voor Cultuur heeft Wilbert Mutsaers halverwege zijn 2e termijn afscheid genomen BNNVARA. De Raad van Toezicht wil haar dank uitspreken aan David Lauwen, Gemmie Hermens en Wilbert Mutsaers voor de toewijding en daarnaast inzet waarmee Gemmie Hermens het voorzitterschap van de Werkgeverschapscommissie en David Lauwen het voorzitterschap van de Audit Commissie en tevens het vicevoorzitterschap van de Raad van Toezicht hebben vervuld.

Eind 2023 bestond de Raad uit twee mannen en twee vrouwen. Het Bestuur bestaat uit twee vrouwen.

Financiën

De Raad van Toezicht, en in het bijzonder de Auditcommissie, heeft tot taak het Bestuur en de Ledenraad te adviseren over de begroting, de begrotingsuitvoering en de jaarstukken. In 2023 heeft de Raad van Toezicht de Ledenraad geadviseerd over de jaarrekening van BNNVARA en goedkeuring verleend aan de jaarrekening 2022 en begroting 2024 van BNNVARA.

Samenstelling en specifieke deskundigheid Raad van Toezicht

Rooster van aftreden Raad van Toezicht

Het actuele rooster staat op BNNVARA.nl